Osoba najbliższa nie obejmie partnerów homoseksualnych w Kodeksie Karnym?

Jak ostrzega Ordo Iuris - Sąd Najwyższy, rozpatrując pytanie prawne I Prezes SN prof. Małgorzaty Gersdorf, w uchwale z dnia 25 lutego 2016 r. uznał, że osoba żyjąca w związku jednopłciowym może odmówić składania zeznań, jeżeli oskarżonym jest jej partner. Odmienność płci osób pozostających w relacji wspólnego pożycia – według wykładni Sądu – nie jest tutaj warunkiem koniecznym w rozumieniu art. 115 § 11 Kodeksu karnego. Siedmioosobowy skład sędziowski uznał, iż zwrot „osoba pozostająca we wspólnym pożyciu” określa osobę, która pozostaje z inną osobą w takiej relacji faktycznej, w której pomiędzy nimi istnieją jednocześnie więzi duchowe (emocjonalne), fizyczne oraz gospodarcze (wspólne gospodarstwo domowe). Jednocześnie, jeżeli brak określonego rodzaju więzi jest obiektywnie usprawiedliwiony, wówczas nie zmienia to w niczym charakteru relacji. Konsekwencją tego założenia jest wniosek, że do istnienia wspólnego pożycia nie jest wcale konieczna stałość związku, o ile tylko zostanie to „obiektywnie usprawiedliwione”... Konstrukcja przyjęta przez sąd stwarza pole do bardzo szerokiej interpretacji pojęcia „wspólne pożycie” i jej nadużywania. Otwiera też drogę do wykorzystywania uprawnień przynależnych małżeństwom również w innych dziedzinach prawa. Budzi w związku z tym istotne zastrzeżenia co do zgodności z art. 18 Konstytucji.

Działania I Prezes SN wzbudziły sprzeciw Stowarzyszenia Interesu Społecznego WIECZYSTE, które 8 stycznia wniósł projekt ustawy o zmianie Kodeks Postępowania Karnego poprzez ścisłe zdefiniowanie osób, którym przysługuje prawo do odmowy zeznań w charakterze świadka, w związku z wątpliwościami wobec pojęcia osoby najbliższej. 16 lutego Biuro Komunikacji Społecznej Kancelarii Sejmu jednak uznała iż rozpatrywanie pisma w trybie ustawy o petycjach byłoby bezcelowe, gdyż definicja legalnej osoby najbliższej, która jest wykorzystana w postępowaniu karnym już istnieje (mowa o art.115§11 kodeksu Karnego). Wobec tej próby utrącenia projektu społecznego (przepis KK nie stwarzał bezcelowości określenia osób mających prawo do odmowy zeznań) i w związku z uchwałą Sądu Najwyższego, Stowarzyszenie wniosło projekt ustawy ws. zmiany kodeksu karnego na nowo definiującej pojęcie osoby najbliższej (analogicznie jak w Kpc, kpa, o.p) i likwidującej pojęcie "wspólnego pożycia". Stowarzyszenie podkreśla, iż nie godzi się na prawną deprawację, do czego zmierza Sąd Najwyższy, a projekt ustawy jest odpowiedzią na uchwałę.